Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «خبرگزاری آریا»
2024-05-07@13:51:20 GMT

کيست تخمدان و علائم حاد كيست تخمدان

تاریخ انتشار: ۳ بهمن ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۴۹۰۱۸۶

کيست تخمدان و علائم حاد كيست تخمدان

خبرگزاري آريا -

کيست تخمدان
كيست تخمدان عبارت است از توده‌هاي تخمداني معمولاً خوش‌خيم كه اغلب از نسج تخمدان توليد شده و در بسياري از موارد از فوليكول‌هاي سطح تخمدان سرچشمه مي‌گيرد. در واقع كيست تخمدان از توده‌هاي كيسه مانندي كه داراي يك جدار است و مقداري مايع ساده داخل آن جمع شده، تشكيل شده است.
عوامل
علل متفاوتي مي‌تواند باعث بروز اين كيست‌ها شود كه اكثراً علت آن عدم تخمك گذاري است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

چون فوليكولي كه قرار است «تخمك» را ايجاد كند و معمولاً در روز چهاردهم بعد از شروع عادت ماهيانه، پارگي طبيعي پيدا كرده و تخمك را آزاد مي‌كند، اين اتفاق در اين فرد رخ نمي‌دهد و با تجمع آب در داخل خود، تبديل به كيست مي‌شود. گاهي چند تخمك چند كيست توليد مي‌كنند و اين عمل تكرار شده، تعداد زيادي كيست كوچك در تخمدان‌ها ايجاد شده كه آنها را به نام تخمدان‌هاي پلي كيستيك (PCO) مي‌شناسيم.
انوع كيست تخمدان
كيست‌ها انواع مختلف دارند ولي كيست‌هاي تخمدان شايع كه بيشتر ديده مي‌شود، اكثراً كيست‌هاي ساده و همان كيست‌هايي است كه شرح داده شد. ولي در مواردي اين كيست‌ها مي‌تواند بدخيم و خطرناك باشد كه براي تشريح آنها به بحث‌هاي پيچيده پزشكي نياز است. گاهي هم از محل فوليكول تخمداني در مرحله دوم سيكل ماهانه كه دوره لوتيئني ناميده مي‌شود كيست‌هاي لوتيئني ساخته مي‌شود كه آنها نيز به نام كيست فونكسيونل شناخته شده و خطرناك نيستند.اين كيست‌ها يا خود به خود و يا به‌وسيله درمان‌هاي ساده رفع مي‌شوند
چاقي با ايجاد اختلالات هورموني يکي از دلايل مهم وقابل درمان کيستهاي تخمدان وهمچنين عامل مهمي در نازايي است. با درمان چاقي انتظار ميرود کيستها برطرف شوند و قدرت باروري افزايش يابد.
علائم
بيشتر کيست‌ها هرگز مشخص نمي‌شوند و بدون اينکه زنان بدانند که به اين کيست‌ها مبتلا هستند برطرف مي‌شوند. هنگامي‌که يک کيست علائم ايجاد مي‌کند، درد در شکم يا لگن شايع‌ترين علامت است.
درد مي‌تواند در اثر پارگي کيست، رشد سريع و اتساع آن، خون‌ريزي به درون کيست يا پيچ خوردن کيست در اطراف منبع خوني آن ايجاد شود.
علائم حاد كيست تخمدان
احساس درد ناگهاني شكم، تهوع و استفراغ، تغييرات نبض، احساس ضعف كه ممكن است به علت خون‌ريزي داخلي باشد. بعضي وقت‌ها با خونريزي مختصر پريتون علائم شدت پيدا نمي‌كند و با استراحت در بيمارستان علائم بهبود پيدا كرده و احتياج به عمل ندارد.
تشخيص
بيشتر کيست‌ها به‌وسيله‌ي اولتراسوند (سونوگرافي)تشخيص داده مي‌شوند که بهترين تکنيک تصويربرداري براي شناسايي کيست‌هاي تخمداني است. اولتراسوند يک روش تصويربرداري است که از امواج صوتي براي ايجاد تصاويري از ساختمان‌هاي درون بدن استفاده مي‌کند. تصويربرداري اولتراسوند بدون درد است و ضرري ندارد.
هم‌چنين مي‌توان کيست‌ها را با روش‌هاي ديگر تصويربرداري مانند اسکن CAT يا اسکن MRI شناسايي کرد.

پيش‌گيري
اگرچه بيشتر کيست‌هاي تخمدان حتي پس از 40 سالگي خوش‌خيم هستند اما کيست‌هاي تخمداني که پس از 40 سالگي ايجاد مي‌شود نسبت به قبل از آن شانس بالاتر سرطاني بودن را دارند. تشخيص زودهنگام کيست‌هاي تخمدان اهميت زيادي در درمان آنها دارد. به همين دليل پزشکان توصيه مي‌کنند سه فاکتور چاقي، رشد موي اضافي غيرعادي در بدن (هيرسوتيسم) و اختلاف عادت ماهانه بايستي جدي گرفته شوند. قاعدگي معمولا تا دو سال پس از بلوغ نامنظم است ولي پس از آن در صورت مشاهده نامنظمي بايد به پزشک مراجعه شود.
پيش‌گيري بدون استفاده از دارو براي كيست تخمدان وجود ندارد فقط تجربه نشان داده افرادي كه از قرص‌هاي ضد بارداري استفاده مي‌كنند، كمتر دچار كيست تخمدان مي‌شوند و در حاملگي و شيردهي نيز به علت مهار فعاليت تخمدان كيست‌هاي تخمدان كمتر مشاهده مي‌شود و اگر هم وجود داشته باشد در دوره‌ي بارداري و شيردهي خود به خود پس‌رفت پيدا مي‌كند. معمولاً خانم‌هايي كه دير ازدواج مي‌كنند و دير حامله مي‌شوند، بيشتر در معرض اين كيست‌ها قرار مي‌گيرند، ولي كاملاً نمي‌توانيم بگوييم كه براي جلوگيري از كيست تخمدان قرص ضد بارداري بخورند چون همه خانم‌ها كيست تخمدان پيدا نمي‌كنند بنابراين توصيه مي‌شود با مراجعه مرتب سالانه به پزشك متخصص مشاوره و معاينه شوند. به‌خصوص پس از سن 50 سالگي كه مشكلات خطرناك تخمداني (سرطان‌ها) شايع‌تر است و از اين سن بايد هر شش ماه يك‌بار حتماً مورد معاينه دقيق قرار گيرند. كلاً براي رفع كيست‌ها ساده‌ترين و كم خرج‌ترين درمان همان قرص‌هاي ضد بارداري است ولي بيمار نبايد خودسرانه عمل كند چون عوارض آن خصوصا در سنين بالاتر خطرناک است، بلكه بايد تحت نظر متخصص زنان باشد و فرم‌هاي مقاوم به درمان را جدي بگيرد. هرگاه دردهاي مبهم لگني، لكه بيني و يا بي‌نظمي در عادت ماهانه پيدا كردند، بايد با متخصص زنان مشورت كنند و به موقع سونوگرافي انجام دهند تا در صورت كيست، نوع آن مشخص شود و درمان به روش صحيح صورت گيرد. چون اكثر اين كيست‌ها در صورت تشخيص به‌موقع با درمان دارويي رفع خواهند شد (استفاده از هورمون‌ها) و به‌ندرت كار به جراحي لاپاروسکوپي مي‌كشد
بارداري
در تخمدان‌هاي پلي كيستيك با توجه به اينكه كاملاً وضع آندوكرينولوژي زن به هم مي‌خورد و از تخمدان‌هاي كيستيك و بدون تخمك‌گذاري هورمون‌هاي مردانه ترشح مي‌شود هم‌چنين پرمويي (هيرسوتيسم) و اختلالات شديد دوره ماهانه ديده مي‌شود (مثلاً هر شش ماه يا هر سه تا چهار ماه يك‌بار پريود مي‌شوند) فرد دچار اليگومنوره شديد مي‌شود، در نتيجه با شرايط حاملگي دشوار رو به رو است و به كمك پزشك نياز دارند.
علاوه بر اين افرادي‌كه هنوز ازدواج نكردند، هم نبايد رها شوند چون اختلالات و تغييرات هورموني ايجاد عوارض مي‌كند و حتي مي‌تواند حالتي شبيه ديابت در بيماران ايجاد كند.
درمان
بيشتر کيست‌هاي تخمدان در زنان در سنين باروري کيست‌هاي فوليکولار هستند که به طور طبيعي در عرض 1 تا 3 ماه از بين مي‌روند. اگرچه ممکن است اين کيست‌ها پاره شوند، به ندرت علائم ايجاد مي‌کنند.
اين کيست‌ها خوش خيم هستند و مشکلاتي ايجاد نمي‌کنند. در زناني که هيچ علائمي ندارند اين کيست‌ها را مي‌توان هم‌زمان در طي آزمايش لگن تشخيص داد. تمام زنان در مقاطعي از زندگي به کيست‌هاي فوليکولار مبتلا مي‌شوند.
در زنان در سنين باروري، معاينه کيست فوليکولار معمولاً در چند چرخه قاعدگي انجام مي‌شود زيرا در اين گروه سني اين کيست‌ها شايع و سرطان تخمدان نادر است. گاهي اوقات کيست‌هاي تخمداني در زنان غير يائسه حاوي مقداري خون است که کيست‌هاي هموراژيک ناميده مي‌شوند.

کيست‌هاي هموراژيک به سرعت برطرف مي‌شوند.
به منظور تعيين استراتژي درماني براي کيست‌هاي تخمدان از اولتراسوند استفاده مي‌شود زيرا اين روش مي‌تواند به تشخيص اين که اين کيست، کيست ساده يا ترکيبي است کمک کند. کيست ساده که در بيماري‌هاي خوش خيم ديده مي‌شود فقط حاوي مايع بوده و بافت جامد ندارند اما کيست ترکيبي بافت جامدي دارد که به پايش و احتمالاً جراحي نياز دارد.
به طور خلاصه درمان ايده آل کيست‌هاي تخمدان به سن زن، اندازه کيست (و تغيير اندازه) و ظاهر کيست در اولتراسوند بستگي دارد.
درمان مي‌تواند شامل معاينه ساده يا ارزيابي آزمون‌هاي خوني مانند CA-125 باشد که به تشخيص پتانسيل ابتلا به سرطان کمک مي‌کند.
در صورت ايجاد درد شديد، از بين نرفتن خود به خود يا مشکوک بودن تومور، مي‌توان آن را با لاپاراسکوپي خارج کرد. به مجرد خارج کردن کيست، تومور به يک پاتولوژيست ارجاع داده مي‌شود تا به منظور تشخيص نهايي نوع کيست موجود، بافت را در زير ميکروسکوپ آزمايش کند.
موثرترين درمان کيستهاي تخمدان ونازايي در بيماران مبتلا به چاقي مرضي جراحي هاي دستگاه گوارش مانند اسليو معده ,پليسه معده ويا بايپس به روش يسته (لاپارووسکوپي)است. انتخاب نوع عمل براساس وضعيت باليني بيمار وشرايط آزمايشگاهي توسط جراح چاقي متفاوت است.
جراحي کيست تخمدان
در بيماري كه كيست تخمدان دارد، اگر علايم غير عادي رخ دهد، ممكن است كار به جراحي بكشد - كيست پاره شود و يا دردهاي شكمي و لگني حاد و علايم خونريزي داخل شكمي پيدا شود - اكثراً كار به جراحي مي‌كشد.
در بعضي موارد هم ممكن است كيست دچار پيچ خوردگي شود و اين پيچ خوردگي ادامه يافته و منجر به تحريك پريتون و كيست دچار كم‌خوني شود. در اين صورت نيز اگر علايم با جابجايي و استراحت تغيير نكند و درد و استفراغ ادامه پيدا كند، بايد جراحي شود.
در حالتي‌كه كيست خيلي بزرگ شود و يا آن‌كه پس از چند دوره درمان طبي به درمان جواب ندهد (بايد جراحي شود) معمولاً تخمدان‌هاي با كيست‌هاي متعدد به جراحي نياز ندارند ولي بيمار بايد با دقت تحت نظر باشد و ممكن است سال‌ها به درمان طبي نياز داشته باشد كه بر حسب شرايط سني، وضعيت كيست‌ها و شرايط زناشويي و وزن بيمار، درمان‌ها متفاوت خواهد بود.
لاپاروسکوپي (جراحي بسته) روش ارجح در درمان جراحي کيست تخمدان است. با اين روش مي‌توان در مواردي‌که تشخيص‌هاي ديگري هم مطرح است به نتيجه رسيد و درمان هم‌زمان براي ساير مشکلات مثلا رفع چسبندگي يا درآوردن آپانديس انجام داد.
نکات مهم
خانم‌هايي كه كيست تخمدان دارند و دارو مصرف مي‌كنند، بايد از حركات ورزشي جهشي و كششي، دووميداني، شنا، يوگا و نظير آن پرهيز كنند. در واقع هر كاري‌كه فشار به لگن بياورد ممنوع است. پس از دوره درمان هم كه پزشك تعيين مي‌كند، دوباره مراجعه كنند تا از درمان كامل خود مطلع شوند و در صورت جواب ندادن درمان و بهبود نيافتن، بررسي‌هاي آزمايشگاهي دقيق‌تر از آن‌ها به عمل آيد.
رژيم غذايي
افراد مبتلا به کيست‌هاي تخمداني بايستي در برنامه غذايي خود مصرف ميوه و سبزيجات تازه و رژيم غذايي حاوي غلات و دانه‌هاي کامل سبوس‌دار را از ياد نبرند و تا حد امکان مصرف محصولات فرآوري شده و پخته مثل انواع شيريني، کيک و کلوچه، آبميوه‌هاي مصنوعي مثل انواع سانديس، نوشيدني‌هايي نظير نوشابه و نان‌هاي سفيد را محدود کنند.

منبع: drrad.co


منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۴۹۰۱۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پدر جغرافیای ایران کیست؟

محمدحسن گنجی یکی از اساتید دانشکده ادبیات و علوم انسانی، بنیان‌گذار دانش جغرافیای نوین و هواشناسی ایران بود.

به گزارش اقتصاد۲۴، وی به‌عنوان رییس هواشناسی ایران، رییس هواشناسی منطقه آسیا و عضو کمیته اجرایی سازمان هواشناسی جهان شناخته می‌شد. او در رشته تاریخ و جغرافیا دارالمعلمین عالی به تحصیل پرداخت و به همراه دانشجویان دانش‌سرای عالی برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت، اما، چون در دبستان زبان انگلیسی آموخته بود بعد از چند ماه به انگلستان اعزام شد.

پروفسور گنجی علت علاقه خود به جغرافیا و به خصوص هواشناسی را پدیده خشکسالی و سیلی می‌داند که در روزگار کودکی و نوجوانی در زادگاهش اتفاق افتاد و به روستاییان آسیب غیرقابل جبرانی وارد کرد. استاد گنجی پس از بازگشت به ایران به‌عنوان استاد در دانشکده ادبیات و دانش‌سرای عالی به تدریس جغرافیا مشغول شد. اندکی بعد به آمریکا رفت و درجه دکتری در رشته جغرافیا را کسب کرد.

دوران کودکی و نوجوانی محمدحسن گنجی

محمدحسن گنجی در ۲۱ خرداد سال ۱۲۹۱ خورشیدی در بیرجند (قهستان) به دنیا آمد. سرزمین قهستان شبیه یک جزیره‌ای در دریای شن بود و مردم برای وارد شدن به آن از هر طرف باید از فرسنگ‌ها کویر بی‌آب و علف گذر می‌کردند. اهالی آن منطقه و به خصوص اهالی بیرجند از ایرانیان قدیمی با رگه‌هایی از دیگر اقوام بودند که بیش‌تر از راه کشاورزی همراه با دامداری امرار معاش می‌کردند. خانواده دکتر گنجی نیز از این مردمان جدا نبودند. وی دارای سه برادر و دو خواهر بود که چهار نفر از آن‌ها در همان شهرستان بیرجند تدریس می‌کردند و پدرش هم مدت‌ها نایب‌الحکومه شهر قائن بود و هم‌زمان به شغل کشاورزی و دامپروری نیز مشغول بود.

محمدحسن گنجی در سن شش سالگی وارد مدرسه شوکتیه در بیرجند می‌شود. در مدرسه شوکتیه رسم بر این بود که به شاگرد نخست، شاگرد دوم و شاگرد سوم به ترتیب مدال طلا، مدال نقره و یک کتاب نفیس هدیه می‌دادند و دکتر گنجی در طی شش سال تحصیل خود، چهار مدال طلا و دو نقره به دست آورد و در جشن پایان دوره که آن مدال‌ها را به سینه زده بود چنان احساس سربلندی می‌کرد که به گفته خودش «گویی قلعه خیبر را فتح کرده بود.»

پس از پایان تحصیلات مقدماتی، به دارالمعلمین عالی تهران وارد شد و توانست در رشته تاریخ و جغرافیا مدرک کارشناسی را اخذ کند و بعد از آن به‌عنوان دانشجوی برگزیده به اروپا اعزام شد و در دانشگاه ویکتوریا، منچستر انگلستان ادامه تحصیل داد و در سال ۱۳۱۷، کارشناسی ارشد خود را در رشته جغرافیا کسب کرد. در سال ۱۳۳۱، محمدحسن گنجی بار دیگر با استفاده از بورسیه تحصیلی به کشور آمریکا اعزام شد و دکتری خود را در رشته جغرافیا، از دانشگاه کلارک دریافت کرد و پس از بازگشت، در دانشگاه تهران مشغول به تدریس شد و در سال ۱۳۵۸ بازنشسته شد، اما او هرگز دست از کار نکشید و از سال ۱۳۶۴ با مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی همکاری خود را شروع کرد و از سال ۱۳۷۰ به‌عنوان مشاور رییس دانشکده علوم زمینی با دانشگاه شهید بهشتی همکاری داشت. دکتر گنجی در زمان جنگ تحمیلی هم در ستاد بسیج مسئولیت بررسی و ارزیابی نقشه جبهه‌های جنگ را بر عهده داشت. علاوه بر این از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۲ مشاور رییس سازمان جغرافیایی نیرو‌های مسلح‎ بود.

همسر و فرزندان محمدحسن گنجی

دکتر گنجی در ۲۴ دی ۱۳۲۰ با خانم لطیفه جوادزاده، از ایرانیان مقیم ارمنستان، ازدواج کرد. آن‌ها فرزندی نداشتند و تا پایان عمر در کنار یکدیگر ماندند. دکتر گنجی در دوران پیری هنگامی که همسرش بیمار بود با وجود کهولت سن خود، از همسرش پرستاری می‌کرد.

استادان و مربیان‎ ‎محمدحسن گنجی

مربیان و استادان‎ ‎دکتر گنجی در طی دوران تحصیل او عبارت بودند از: میرزا احمد نراقی، شیخ ‏احمد سلیمانی‎ ‎نراقی، کلنل علینقی وزیری، مفیدالملک، سیدرضی حسین (ناظم هندی)، عباس اقبال‏‎ ‎آشتیانی، ‏ماژور مسعودخان کیهان، بدیع‌الزمان فروزانفر، سیدمحمدکاظم عصار، دکتر‎ صادق رضازاده شفق، ‏عبدالحسین شیبانی وحیدالملک، دکتر عیسا صدیق، دکتر اسدالله‎ ‎بیژن و‎...

مشاغل و سمت‌های پروفسور محمدحسن گنجی

• استاد دانشگاه تهران

• ریاست اداره کل هواشناسی‎ ‎ایران

• نماینده ثابت دولت ‏ایران در سازمان‎ ‎هواشناسی جهانی

• معاونت پارلمانی وزارت راه

• ریاست‏‎ ‎دانشکده ادبیات و علوم انسانی

• ریاست موسسه آموزش عالی امیر شوکت الملک علم بیرجند

• مشاور رییس سازمان جغرافیایی نیرو‌های مسلح‎

• عضویت در بخش جغرافیایی سازمان مطالعه و ‏تدوین کتب دانشگاهی (سمت)

• عضویت در کمیته رهبری اطلس اقلیمی ‏ایران ‎در سازمان هواشناسی

• ‏عضو مادام العمر انجمن جغرافیائی انگلستان

• عضو سابق انجمن سلطنتی مردم‎ ‎شناسی انگلستان و ایرلند

• عضو شورای عالی آمار

• عضو هیات تحریریه دائره المعارف‎ ‎بریتانیا

• عضو افتخاری انجمن ‏آمریکایی پیشرفت علوم

• عضو شورای عالی مردم شناسی‎

• عضو انجمن جغرافیائی کشور‌های آسیا و ‏آفریقا

• عضو کمیته ملی آبشناسی (یونسکو‎)

• عضو هیات ممیزه دانشگاه تهران

• عضو کمیسیون ‏بورس‌های دانشگاهی

• عضو کمیسیون‎ ‎همکاری فرهنگی ایران و فرانسه (دانشگاهی)

• عضو کمیته ‏جغرافیائی فرهنگستان ایران‎

• عضو شورای عالی جغرافیایی وابسته به سازمان جغرافیایی کشور

• عضو کمیته‎ ‎برنامه ریزی وزارت آموزش و پرورش

• عضو هیات امنای مدرسه عالی بازرگانی رشت

• ‎عضو هیات امنای مدرسه عالی علوم اراک

• عضو هیات امنای مدرسه عالی فنی تهران

• ‎عضو ‏اتحادیه انحمن‌های علمی

• رییس اولین کنگره جغرافیدانان ایران

• عضو‎ ‎شورای دانشگاه ‏تهران

• اولین رییس انجمن جغرافیدانان ایران

خانه جغرافیا در تهران

در تاریخ سوم آذر ۱۳۹۰ با حضور پروفسور محمد حسن گنجی، منزل مسکونی او به تملک شهرداری تهران درآمد و به‌عنوان خانه جغرافیا نامگذاری شد. در حال حاضر این خانه به‌عنوان یکی از مراکز و خانه‌های علم و زندگی شهر تهران محسوب می‌شود.

درگذشت پروفسور محمدحسن گنجی

پروفسور محمدحسن گنجی در ۲۸ تیرماه ۱۳۹۱ در منزل شخصی خود بر اثر زمین خوردن دچار شکستگی جمجمه و خونریزی مغزی شد. پس از آن به بیمارستان پیامبران تهران منتقل و تحت عمل جراحی قرار گرفت و در نهایت در سن ۱۰۰ سالگی درگذشت. پیکر ایشان پس از تشییع از مقابل دانشگاه تهران جهت خاکسپاری به شهر بیرجند منتقل شد و در تاریخ ۲ مرداد ماه ۱۳۹۱ در محل بوستان دکتر محمدحسن گنجی در خیابان توحید، در خاک زادگاهش آرام گرفت.

دیگر خبرها

  • ناهنجاری گوژپشتی چگونه مشخص و درمان می‌شود؟
  • توصیه‌هایی برای مقابله با بیماری آسم
  • ناهنجاری گوژپشتی چگونه تشخیص و درمان می‌شود؟
  • پدر جغرافیای ایران کیست؟
  • چرا ناخواسته وزن اضافه می‌کنیم؟/ ۸ دلیل افزایش وزن غیرارادی
  • رفلاکس معده؛ نشانه‌ها، علل و راه‌های درمان آن
  • درمان سرمازدگی حیوانات + بررسی علائم
  • درمان سرمازدگی حیوانات + بررسی علائم و اقدامات لازم
  • دلیل خال قرمز روی پوست + علائم خطر
  • (اینفوگرافیک) درمان عفونت سینوس بدون دارو